[PTS Vol S - 5] [\z S /] [\f V /]
[PTS Page 158] [\q 158/]
[BJT Vol S 5-1] [\z S /] [\w Va /]
[BJT Page 286] [\x 286/]
Suttantapiñake
Saüyuttanikàyo
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.
3. 2. 1
Mahàpurisasuttaü
1189. Sàvatthiyaü-
Atha kho àyasmà sàriputto yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà sàriputto bhagavantaü etadavoca: "mahàpuriso mahàpurisoti bhante, vuccati, kittàvatà nu kho: bhante, mahàpuriso hotã"ti: vimuttacittattà kho'haü sàriputta mahàpurisoti vadàmi. Avimuttacittattà no mahàpurisoti vadàmi, katha¤ca sàriputta, vimuttacitto hoti: idha sàriputta, bhikkhu kàye kàyànupassã viharati. âtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü, tassa kàye kàyànupassino viharato cittaü virajjati, vimuccati, anupàdàya àsavehi. Vedanàsu vedanànupassã viharati. âtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü, tassa vedanàsu vedanànupassino viharato cittaü virajjati, vimuccati, anupàdàya àsavehi. Citte cittànupassã viharati. âtàpã sampajàno satimà vineyya
Loke abhijjhàdomanassaü, tassa citte cittànupassino viharato cittaü virajjati, vimuccati, anupàdàya àsavehi.
Dhammesu dhammànupassã viharati. âtàpã sampajàno satimà vineyya
Loke abhijjhàdomanassaü, tassa dhammesu dhammànupassino viharato cittaü virajjati, vimuccati, anupàdàya àsavehi. Evaü kho sàriputta, vimuttacitto hoti, vimuttacittattà kho'haü sàriputta, mahàpurisoti vadàmi. Avimuttacittattà no mahàpurisoti vadàmãti.
3. 2. 2
Nàlandàsuttaü
[PTS Page 159] [\q 159/]
1190. Ekaü samayaü bhagavà nàlandàyaü viharati pàvàrikambavane. Atha kho àyasmà sàriputto yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà sàriputto bhagavantaü etadavoca: "evaü pasanno'haü bhante, bhagavati 'na càhu na ca bhavissati, na cetarahi vijjati, a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyo'bhi¤¤ataro yadidaü sambodhiya"nti.
[BJT Page 288] [\x 288/]
Uëàràtyatràyaü1 sàriputta, àsabhã vàcà bhàsità, ekaüso gahito, sãhanàdo nadito, evaü pasanno'haü bhante, bhagavati: "na càhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyobhi¤¤ataro yadidaü sambodhiya"nti. Kinnu te sàriputta, ye te ahesuü atãtamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà sabbe te bhagavanto cetasà ceto paricca vidità. Evaüsãlà te bhagavanto ahesuü iti và, evaüdhammà te bhagavanto ahesuü iti và, evaüpa¤¤à te bhagavanto ahesuü iti và, evaüvihàrino te bhagavanto ahesuü iti và evaüvimuttà te bhagavanto ahesuü iti vàti? [PTS Page 160] [\q 160/] nohetaü bhante,
Kimpana te sàriputta, ye te bhavissanti anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, sabbe te bhagavanto cetasà ceto paricca vidità: "evaüsãlà te bhagavanto bhavissanti iti và, evaüdhammà te bhagavanto bhavissanti iti và, evaüpa¤¤à te bhagavanto bhavissanti iti và, evaüvihàrino te bhagavanto, bhavissanti iti và, evaüvimuttà te bhagavanto bhavissanti iti vàti? No hetaü bhante,
Kiü pana te2 sàriputta, etarahi arahaü sammàsambuddho cetasà ceto paricca vidito: "evaüsãlo bhagavà iti và, evaüdhammo bhagavà iti và, evaüpa¤¤o bhagavà iti và, evaüvihàrã bhagavà iti và, evaüvimutto bhagavà itippavà"ti? No hetaü bhante. Ettha ca te sàriputta, atãtànàgatapaccupannesu arahantesu sammàsambuddhesu cetopariya¤àõaü3 natthi. Atha ki¤carahi tayà4 sàriputta, uëàrà àsabhã vàcà bhàsità. Ekaüso gahito, sãhanàdo nadito: "evaü pasannohaü bhante, bhagavati na càhu na ca bhavissati na cetarahi vijjati a¤¤o samaõo và bràhmaõo và bhagavatà bhiyyobhi¤¤ataro yadidaü sambodhiya"nti.
--------------------------
1. Uëàrà kho tyàyaü - machasaü, syà.
2. Tyàhaü - machasaü, syà.
3. Cetopariyàya¤àõaü - sã 1, 2. Syà.
4. Tyàyaü - machasaü, syà.
[BJT Page 290] [\x 290/]
Na kho me1 bhante, atãtànàgatapaccuppannesu arahantesu sammàsambuddhesu cetopariya¤àõaü atthi. Api ca dhammanvayo vidito. Syethàpi ra¤¤o paccantimaü nagaraü daëhuddàpaü2 daëhapàkàratoraõaü ekadvàraü, tatrassa dovàriko paõóito vyatto medhàvã a¤¤àtànaü nivàretà, ¤àtànaü pavesetà, so tassa nagarassa samantà anupariyàyapathaü anukkamamàno na passeyya pàkàrasandhiü và pàkàravivaraü và antamaso biëàlanikkhamanamattampi, tassa evamassa, ye keci olàrikà pàõà imaü nagaraü pavisanti và nikkhamanti và sabbe te iminàva dvàrena pavisanti và nikkhamanti vàti.
Evameva kho me3 bhante, dhammanvayo vidito: "yepi te bhante ahesuü atãtamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà. Sabbe te bhagavanto pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe catusu satipaññhànesu såpaññhitacittà4 sattabojjhaïge [PTS Page 161] [\q 161/] yathàbhåtaü bhàvetvà anuttaraü sammàsambodhiü abhisambujjhiüsu. Yepi te bhante. Bhavissanti anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà sabbe te bhagavanto pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe catusu satipaññhànesu såpaññhitacittà4 sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvetvà anuttaraü sammàsambodhiü abhisambujjhissanti. Bhagavàpi bhante, etarahi arahaü sammà sambuddho pa¤canãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe catusu satipaññhànesu såpaññhitacitto sattabojjhaïge yathàbhåtaü bhàvetvà anuttaraü sammàsambodhiü abhisambuddho"ti.
Sàdhu sàdhu sàriputta, tasmàtiha tvaü sàriputta, imaü dhammapariyàyaü abhikkhaõaü bhàseyyàsi5, bhikkhånaü bhikkhunãnaü upàsakànaü upàsikànaü. Yesampi hi sàriputta, moghapurisànaü bhavissati tathàgate kaïkhà và vimati và tesampimaü dhammapariyàyaü sutvà yà tathàgate6 kaïkhà và vimati và sà pahãyissatã ti.
-------------------------
1. Na kho me taü - syà.
2. Daëhuddhàpa - machasaü, daëhaddhàlaü - syà.
3. Kho bhante - sã 1, 2.
4. Suppatiññhitacittà - machasaü, syà.
5. Bhàveyyàsi - sã 1.
6. Sutvà tathàgate - sã 1, 2.
[BJT Page 292] [\x 292/]
3. 2. 3
Cundasuttaü
1191. Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme tena kho pana samayena àyasmà sàriputto magadhesu viharati nàëakagàmake1, àbàdhiko dukkhito bàëhagilàno. Cundo ca samaõuddeso àyasmato sàriputtassa upaññhàko hoti. Atha kho àyasmà sàriputto teneva àbàdhena parinibbàyi. Atha kho cundo samaõuddeso àyasmato sàriputtassa pattacãvaraü àdàya yena sàvatthi jetavanaü anàthapiõóikassa àràmo, yenàyasmà ànando tenupasaïkami. Upasaïkamitvà àyasmantaü ànandaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho cundo samaõuddeso [PTS Page 162] [\q 162/] àyasmantaü ànandaü etadavoca:
"âyasmà bhante, sàriputto parinibbuto. Idamassa pattacãvara"nti. Atthi kho idaü àvuso kathàpàbhataü bhagavantaü dassanàya. âyàmàvuso cunda, yena bhagavà tenupasaïkamissàma. Upasaïkamitvà bhagavato etamatthaü àrocessàmàti. Evaü bhante'ti kho cundo samaõuddeso àyasmato ànandassa paccassosi. Atha kho àyasmà ca ànando cundo ca samaõuddoso yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ànando bhagavantaü etadavoca: "ayaü bhante, cundo samaõuddeso evamàha. âyasmà bhante, sàriputto parinibbuto, idamassa pattacãvara"nti. Api ca me bhante, madhurakajàto viya kàyo. Disàpi me na pakkhàyanti. Dhammàpi maü nappañibhanti. âyasmà sàriputto parinibbuto'ti sutvàti.
Kinnu kho te ànanda, sàriputto sãlakkhandhaü và àdàya parinibbuto, samàdhikkhandhaü và àdàya parinibbuto, pa¤¤àkkhandhaü và àdàya parinibbuto, vimuttikkhandhaü và àdàya parinibbuto, vimutti¤àõadassanakkhandhaü và àdàya parinibbutoti? Na kho me bhante. 2 âyasmà sãlakkhandhaü và àdàya parinibbuto, samàdhikkhandhaü và àdàya parinibbuto, pa¤¤àkkhandhaü và àdàya parinibbuto, vimuttikkhandhaü và àdàya parinibbuto, vimutti¤àõadassanakkhandhaü và àdàya parinibbuto. Api ca bhante, àyasmà sàriputto ovàdako ahosi, vi¤¤apako sandassako samàdapako samuttejako sampahaüsako akilàsu dhammadesanàya, anuggàhako sabrahmacàrãnaü. Taü mayaü àyasmato sàriputtassa dhammojaü dhammabhogaü dhammànuggahaü anussaràmàti.
--------------------------
1. Nàlagàmake - sã 1, 2.
2. Na kho me taü bhante - sã 1, 2.
Na ca kho me bhante - machasaü.
[BJT Page 294] [\x 294/]
Nanu taü ànanda, mayà pañigacceva akkhàtaü: "sabbehi piyehi manàpehi nànàbhàvo vinàbhàvo a¤¤athàbhàvo, [PTS Page 163] [\q 163/] taü [PTS Page 163] [\q 163/] kutettha ànanda, labbhà yaü taü jàtaü bhåtaü saïkhataü palokadhammaü taü vata mà palujjãti, netaü ñhànaü vijjati, seyyathàpi ànanda, mahato rukkhassa tiññhato sàravato so mahantataro khandho so palujjeyya, evameva kho ànanda, mahato bhikkhusaïghassa tiññhato sàravato sàriputto parinibbuto, taü kutettha ànanda, labbhà, yaü taü jàtaü bhåtaü saïkhataü palokadhammaü taü vata mà palujjãti, netaü ñhànaü vijjati. Tasmàtihànanda, attadãpà viharatha, attasaraõà ana¤¤asaraõà dhammadãpà dhammasaraõà ana¤¤asaraõà.
Katha¤cànanda, bhikkhu attadãpo viharati attasaraõo ana¤¤asaraõo. Dhammadãpo dhammasaraõo ana¤¤asaraõà: idhànanda, bhikkhu kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Vedanàsu vedanànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Citte cittànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Evaü kho ànanda, bhikkhu attadãpo viharati attasaraõo ana¤¤asaraõo dhammadãpo dhammasaraõo ana¤¤asaraõo. Yehi keci ànanda, etarahi và mamaccaye và attadãpà viharissantã attasaraõà ana¤¤asaraõà dhammadãpà dhammasaraõà ana¤¤asaraõà. Tamatagge me te ànanda, bhikkhu bhavissanti ye keci sikkhàkàmà"ti.
3. 2. 4
Ukkacelasuttaü
1192. Ekaü samayaü bhagavà majjãsu viharati ukkacelàyaü nadiyà tãre mahatà bhikkhusaïghena saddhiü aciraparinibbutesu sàriputtamoggallànesu. Tena kho pana samayena bhagavà bhikkhusaïghaparivuto abbhokàse nisinno hoti. Atha kho bhagavà tuõhãbhåtaü bhikkhusaïghaü anuviloketvà bhikkhå àmantesi:
--------------------------
Na kho me taü bhante - sã - 1, 2, na ca kho me bhante - machasaü.
[BJT Page 296] [\x 296/]
[PTS Page 164] [\q 164/]
"Api ca khvàyaü1 bhikkhave, parisà su¤¤à viya khàyati parinibbutesu sàriputtamoggallànesu asu¤¤à me2 sà bhikkhave, parisà3 hoti anapekhà tassaü disàyaü hoti, yassaü disàyaü sàriputtamoggallànà viharanti. Ye'pi te bhikkhave, ahesuü atãtamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, tesampi bhagavantànaü etaparamaü yeva sàvakayugaü ahosi, seyyathàpi mayhaü sàriputtamoggallànà. Ye'pi te bhikkhave, bhavissanti anàgatamaddhànaü arahanto sammàsambuddhà, tesampi bhagavantànaü etaparamaü yeva sàvakayugaü bhavissati, seyyathàpi mayhaü sàriputtamoggallànà. Acchariyaü bhikkhave, sàvakànaü abbhutaü bhikkhave, sàvakànaü satthusamànà ca4 sàsanakarà bhavissanti ovàdapatikarà catunna¤ca parisànaü piyà bhavissanti manàpà garubhàvanãyà ca. Acchariyaü bhikkhave, tathàgatassa, abbhutaü bhikkhave, tathàgatassa evaråpepi nàma sàvakayuge5 parinibbute natthi tathàgatassa soko và paridevo và. Taü kutettha bhikkhave, yaü jàtaü bhåtaü saïkhataü palokadhammaü, taü vata mà palujjãti netaü ñhànaü vijjati.
Seyyathàpi bhikkhave, mahato rukkhassa tiññhato sàravato ye mahantarà khandhà te palujjeyyuü, evameva kho bhikkhave, mahato bhikkhusaïghassa tiññhato sàravato sàriputtamoggallànà parinibbutà. Taü kutettha bhikkhave labbhà, yaü taü jàtaü bhåtaü saïkhataü palokadhammaü, taü vata mà palujjãti netaü ñhànaü vijjati. Tasmàtiha bhikkhave, attadãpà viharatha attasaraõà ana¤¤asaraõà dhammadãpà dhammasaraõà ana¤¤asaraõà.
Katha¤ca bhikkhave, bhikkhu attadãpo viharati attasaraõo ana¤¤asaraõo dhammadãpo dhammasaraõo ana¤¤asaraõo idha bhikkhave, bhikkhu kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Vedanàsu vedanànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Citte cittànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Evaü kho bhikkhave, bhikkhu attadãpo viharati attasaraõo ana¤¤asaraõo dhammadãpo dhammasaraõo ana¤¤asaraõo. [PTS Page 165] [\q 165/] ye hi keci bhikkhave, etarahi và mamaccaye và attadãpà viharissanti attasaraõà ana¤¤asaraõà, dhammadãpà dhammasaraõà ana¤¤asaraõà. Tamataggo me te bhikkhave, bhikkhå bhavissanti ye hi keci sikkhàkàmàti.
--------------------------
1. Api myàyaü - machasaü, api kho myàyaü - syà.
2. Asu¤¤à sà - sã 1, 2, asu¤¤à me bhikkhave - machasaü.
3. Disà - sã 1, 2, syà.
4. Satthu ca nàma - machasaü, syà,
5. Sàvakayugepi - sã 1, 2.
[BJT Page 298] [\x 298/]
3. 2. 5
Bàhiyasuttaü
1193. Atha kho àyasmà bàhiyo1 yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavanataü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà bàhiyo bhagavantaü etadavoca: "sàdhu me bhante bhagavà saïkhittena dhammaü desetu yamahaü bhagavato dhammaü sutvà eko våpakaññho appamatto àtàpã pahitatto vihareyyanti".
Tasmàtiha tvaü bàhiya, àdimeva visodhehi kusalesu dhammesu. Kocàdi kusalànaü dhammànaü: sãla¤ca suvisuddhaü, diññhi ca ujukà. Yato kho te bàhiya, sãla¤ca suvisuddhaü bhavissati, diññhi ca ujukà. Tato tvaü bàhiya, sãlaü nissàya sãle patiññhàya cattàro satipaññhàne bhàveyyàsi. Katame cattàro: idha tvaü bàhiya kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Vedanàsu vedanànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Citte cittànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Yato kho tvaü bàhiya, sãlaü nissàya sãle patiññhàya ime cattàro satipaññhàne evaü bhàvessasi tato tuyhaü bàhiya, yà ratti và divaso và àgamissati vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihànã"ti.
[PTS Page 166] [\q 166/]
Atha kho àyasmà bàhiyo bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi. Atha kho àyasmà bàhiyo eko våpakaññho appamatto àtàpã pahitatto viharanto na cirasseva yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi, khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti abbha¤¤àsi. A¤¤ataro ca panàyasmà bàhiyo arahataü ahosãti.
3. 2. 6
Uttiyasuttaü
1194. Atha kho àyasmà uttiyo2 yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavanataü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà uttiyo bhagavantaü etadavoca: "sàdhu me bhante bhagavà saïkhittena dhammaü desetu yamahaü bhagavato dhammaü sutvà eko våpakaññho appamatto àtàpã pahitatto vihareyyanti".
Tasmàtiha tvaü uttiya, àdimeva visodhehi kusalesu dhammesu. Kocàdi kusalànaü dhammànaü: sãla¤ca suvisuddhaü, diññhi ca ujukà. Yato kho te uttiya, sãla¤ca suvisuddhaü bhavissati, diññhi ca ujukà. Tato tvaü uttiya, sãlaü nissàya sãle patiññhàya cattàro satipaññhàne bhàveyyàsi. Katame cattàro: idha tvaü uttiya, kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Vedanàsu vedanànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Citte cittànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Yato kho tvaü uttiya, sãlaü nissàya sãle patiññhàya ime cattàro satipaññhàne evaü bhàvessasi tato tuyhaü uttiya, yà ratti và divaso và àgamissati vuddhiyeva pàñikaïkhà kusalesu dhammesu, no parihànã"ti.
Atha kho àyasmà uttiyo bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi. Atha kho àyasmà uttiyo eko våpakaññho appamatto àtàpã pahitatto viharanto na cirasseva yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anàgàriyaü pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyesànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi, khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti abbha¤¤àsi. A¤¤ataro ca panàyasmà uttiyo arahataü ahosãti.
--------------------------
1. Bàhiko - sã 1, 2.
2. Uttiko - sã 1, 2.
[BJT Page 300] [\x 300/]
3. 2. 7
Ariyasuttaü
1195. Cattàro me bhikkhave, satipaññhànà bhàvità bahulãkatà ariyà niyyànikà niyyanti takkarassa sammà dukkhakkhayàya. Katame cattàro: idha bhikkhave, bhikkhu kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Vedanàsu vedanànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Citte cittànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. [PTS Page 167] [\q 167/] ime kho bhikkhave, cattàro satipaññhànà bhàvità bahulãkatà ariyà niyyànikà niyyanti takkarassa dukkhakkhayàyàti.
3. 2. 8
Brahmasuttaü
1196. Ekaü samayaü bhagavà uruvelàyaü viharati najjà nera¤jaràya tãre ajapàlanigrodhe pañhamàbhisambuddho. Atha kho bhagavato rahogatassa patisallãnassa evaü cetaso parivitakko udapàdi: "ekàyano'yaü maggo sattànaü visuddhiyà sokapariddavànaü samatikkamàya dukkhadomanassànaü atthagamàya ¤àyassa adhigamàya nibbànassa sacchikiriyàya yadidaü cattàro satipaññhànà. Katame cattàro:
Kàye và bhikkhu kàyànupassã vihareyya, àtàpã
Sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Vedanàsu và bhikkhu vedanànupassã vihareyya àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Citte và bhikkhu cittànupassã vihareyya àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Dhammesu và bhikkhu dhammànupassã vihareyya àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Ekàyanoyaü maggo sattànaü visuddhiyà sokapariddavànaü samatikkamàya dukkhadomanassànaü atthagamàya ¤àyassa adhigamàya nibbànassa sacchikiriyàya yadidaü cattàro satipaññhànà"ti.
Atha kho brahmà sahampati bhagavato cetasà ceto parivitakkama¤¤àya seyyathàpi nàma balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya, evamevaü brahmaloke attarahito bhagavato purato pàturahosi. Atha kho brahmà sahampati ekaüsaü uttaràsaïgaü karitvà yena bhagavà tena¤jaliü paõàmetvà bhagavantaü etadavoca:
[BJT Page 302] [\x 302/]
"Evametaü bhagavà, evametaü sugata, ekàyano'yaü bhante, maggo sattànaü visuddhiyà sokapariddavànaü samatikkamàya dukkhadomanassànaü atthagamàya ¤àyassa adhigamàya nibbànassa sacchikiriyàya yadidaü cattàro [PTS Page 168] [\q 168/] satipaññhànà. Katame cattàro: kàye và bhikkhu kàye và bhante, bhikkhu kàyànupassã vihareyya àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Vedanàsu và bhante, vedanànupassã vihareyya àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Citte và bhante, bhikkhu cittànupassã vihareyya àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü.
Dhammesu và bhante, bhikkhu dhammànupassã vihareyya àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Ekàyano'yaü bhante, maggo sattànaü visuddhiyà sokapariddavànaü samatikkamàya dukkhadomanassànaü atthagamàya ¤àyassa adhigamàya nibbànassa sacchikiriyàya yadidaü1 cattàro satipaññhànà"ti. Idamavoca brahmà sahampati, idaü vatvà athàparaü etadavoca:
Ekàyanaü jàtikhayantadassã maggaü pajànàti hitànukampã
Etena maggena atariüsu pubbe tarissanti ye ca taranti oghanti.
3. 2. 9
Sedakasuttaü
1197. Ekaü samayaü bhagavà sumhesu2 viharati sedakaü nàma sumhànaü nigamo. Tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi: bhåtapubbaü bhikkhave, caõóàlavaüsiko caõóàlavaüsaü ussàpetvà medakathàlikaü antevàsiü àmantesi: "ehi tvaü samma medakathàlike, caõóàlavaüsaü abhiråhitvà mama uparikkhandhe tiññhàhãti. Evaü àcariyàti kho bhikkhave, medakathàlikà antevàsã caõóàlavaüsikassa pañissutvà caõóàlavaüsaü abhiråhitvà àcariyassa uparikkhandhe aññhàsi. Atha kho bhikkhave, caõóàlavaüsiko medakathàlikaü antevàsiü etadavoca: "tvaü samma medakathalike, mamaü rakkha. Ahaü tvaü rakkhikissàmi. Evaü mayaü [PTS Page 169] [\q 169/] a¤¤ama¤¤aguttà a¤¤ama¤¤arakkhità sippàni ce dassessàma, làbhe ca lacchàma, sotthinà ca caõóàlavaüsà orohissàmàti. Evaü vutte bhikkhave, medakathàlikà antevàsã caõóàlavaüsikaü etadavoca: "na kho nàmenaü àcariya, evaü bhavissati, tvaü àcariya, attànaü rakkha, ahaü attànaü rakkhissàmi. Evaü mayaü attaguttà attarakkhità sippàni ceva dassessàma, làbha¤ca lacchàma, sotthinà ca caõóàlavaüsà orohessàmà"ti.
--------------------------
1. Yadime - sã 1, 2.
2. Subbhesu - sã 1, 2. Sumhesu - syà.
[BJT Page 304] [\x 304/]
"So tattha ¤àyoti bhagavà avoca: yathà medakathàlikà antevàsã àcariyaü avoca. Attànaü bhikkhave, rakkhissàmãti satipaññhànaü sevitabbaü. Paraü rakkhissàmãti satipaññhànaü sevitabbaü. Attànaü bhikkhave, rakkhanto paraü rakkhati. Paraü rakkhanto attànaü rakkhati. Katha¤ca bhikkhave, attànaü rakkhanto paraü rakkhati, àsevanàya bhàvanàya bahulãkammena. Evaü kho bhikkhave, attànaü rakkhanto paraü rakkhati. Katha¤ca bhikkhave, paraü rakkhanto attànaü rakkhati, khantiyà avihiüsàya mettacittatàya anuddayatàya. Evaü kho bhikkhave, paraü rakkhanto attànaü rakkhati. "Attànaü bhikkhave, rakkhissàmã"ti satipaññhànaü sevitabbaü, paraü rakkhissàmãti satipaññhànaü sevitabbaü, attànaü bhikkhave rakkhanto paraü rakkhati, paraü rakkhanto attànaü rakkhatãti.
3. 2. 10
Janapadakalyàõãsuttaü
1198. Ekaü samayaü bhagavà sumhesu viharati sedakaü nàma sumhànaü nigamo. [PTS Page 170] [\q 170/] tatra kho bhagavà bhikkhå àmantesi: "seyyathàpi bhikkhave, janapadakalyàõã, "janapadakalyàõã"ti kho bhikkhave, mahàjanakàyo sannipateyya. Sà kho panassa janapadakalyàõã paramapàsàvinã1 nacce, paramapàsàvitã gãte, janapadakalyàõã naccati gàyatãti kho bhikkhave, bhiyyosomattàya mahàjanakàyo santipateyya, atha puriso àgaccheyya jãvitukàmo amaritukàmo sukhakàmo dukkhapañikkålo. Tamenevaü2 vadeyyuü: ayaü te ambho purisa, samatittiko telapatto antarena3 mahàsamayaü4 antarena janapadakalyàõiyà parihàretabbo5, puriso ceko6 ukkhittàsiko piññhito piññhito anubandhissati yattheva naü thokampi chaóóessati tattheva te siro pàtessatãti. Taü kiü ma¤¤atha bhikkhave, api nu so puriso amuü telapattaü amanasikaritvà bahiddhà pamàdaü àhareyyàti?7 No hetaü bhante.
Upamà kho myàyaü bhikkhave, katà atthassa vi¤¤àpanàya. Ayaü cettha attho: "samatittiko telapattoti kho bhikkhave, kàyagatàya etaü satiyà adhivacanaü. Tasmàtiha bhikkhave, evaü sikkhitabbaü kàyagatà no sati bhàvità bhavissati bahulãkatà yànãkatà vatthukatà anuññhità paricità susamàraddhàti. " Evaü hi vo bhikkhave, sikkhitabbanti.
Nàlandavaggo dutiyo.
Tatraddànaü:
[PTS Page 171] [\q 171/]
Mahàpuriso ca nàlandaü cundo colo ca bàhiyo
Uttiyo ariyo brahmà sedakaü janapadena càti.
1. Parampàsàviniü - sã, 1. 2.
2. Tamenaü evaü - machasaü, syà.
3. Antarena ca - machasaü, syà.
4. Mahàsamajjaü - machasaü, syà.
5. Pariharitabbo - machasaü, syà.
6. Ca te - machasaü, syà.
7. âhareyyàsi - sã 1, 2.